Trước tình trạng nhiều chủ nhà yến hoang mang chim yến khu vực Tây Nguyên trong năm 2024 chết khá nhiều nhưng chưa rõ nguyên nhân. Theo kinh nghiệm cá nhân Pymid tổng hợp từ anh em nghề nuôi yến gợi ý một số yếu tố cũng như đề xuất 1 vài giải pháp. Mọi người có thể tham khảo thêm bên dưới.
Những nguyên nhân chim yến chết ở Tây Nguyên
Dưới đây là một số yếu tố, chủ nhà yến cần xem xét qua tình trạng nguyên nhân chim yến chết vừa qua:
- Thiếu nguồn thức ăn: Chim yến chủ yếu ăn côn trùng bay nhỏ. Nếu nguồn thức ăn trong khu vực giảm sút do biến đổi khí hậu hoặc sử dụng thuốc trừ sâu, chim yến có thể bị suy dinh dưỡng và chết.
- Thời tiết khắc nghiệt: Tây Nguyên có khí hậu đặc thù với mùa mưa và mùa khô rõ rệt. Thời tiết lạnh hoặc mưa kéo dài có thể làm giảm nguồn thức ăn và ảnh hưởng đến sức khỏe của chim yến.
- Thiên địch và ký sinh trùng: Các loài như rắn, tắc kè, chim cắt hoặc ký sinh trùng như mạt gà có thể tấn công chim yến, gây tử vong.
- Môi trường sống không phù hợp: Nếu nhà yến không được thiết kế hoặc bảo trì đúng cách, không đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm và thông gió phù hợp, chim yến có thể bị stress và chết.
- Hoạt động săn bắt trái phép: Tình trạng săn bắt chim yến để bán cho các quán nhậu hoặc cơ sở phóng sinh đã được ghi nhận tại một số địa phương, dẫn đến suy giảm số lượng chim yến trong tự nhiên và ảnh hưởng đến các nhà yến.
Giải pháp đề xuất từ PYMID
Dưới đây, 1 số giải pháp chung từ PYMID gợi ý hạn chế chim yến chết:
- Kiểm tra và cải thiện môi trường nhà yến: Đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm và thông gió phù hợp. Sử dụng các thiết bị đo lường để theo dõi và điều chỉnh các thông số này. Tháng 10/2024 có nhiều biến động thời tiết mưa gió nhiều như bão YAGI và TRÀ MY, chủ nhà yến nên tắt ẩm không cho chạy ẩm trong giai đoạn này.
- Bảo vệ chống thiên địch: Lắp đặt lưới hoặc các biện pháp ngăn chặn sự xâm nhập của các loài săn mồi và kiểm soát ký sinh trùng trong nhà yến. Đặc biệt, chủ nhà yến nên quản lý phân tro xịt mạt côn trùng thường xuyên Fedona hoặc Regent liên tục theo sự hướng dẫn của kỹ thuật hoặc chuyên gia nông nghiệp.
- Tăng cường nguồn thức ăn: Cứ đến mùa mưa để ý nhà mình chim bố mẹ đi ăn rất sớm mà chim non mới ra ràng điều kiện thức ăn không có trong vòng 3 đến 4 ngày thì chim yến đã chết. Hơn nữa, một số vùng Tây Nguyên năm 2024 bà con trồng cây nông nghiệp có giá nên chăm xịt sâu rầy côn trùng lại càng khang hiếm khiến chim không có đủ thức ăn. Do vậy, chủ nhà yến nên xem xét tạo môi trường xung quanh nhà yến thuận lợi cho sự phát triển của côn trùng, hoặc xem xét việc bổ sung thức ăn nhân tạo trong giai đoạn khan hiếm.
- Phối hợp với cơ quan chức năng: Báo cáo và phối hợp với chính quyền địa phương để ngăn chặn tình trạng săn bắt chim yến trái phép, bảo vệ đàn chim yến trong khu vực.
Việc xác định chính xác nguyên nhân đòi hỏi sự quan sát kỹ lưỡng và có thể cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia trong lĩnh vực nuôi yến.
Trao đổi từ anh em cộng đồng nghề nuôi yến
Cũng có 1 số ý kiến cá nhân kỹ thuật, chủ nhà yến trên mạng xã hội Facebook mà mọi người có thể tham khảo để tìm nguyên nhân chim yến chết
🙋♂️ Ngọc Ánh
Vừa qua, khu vực Tây Nguyên nói chung tỉnh Gia Lai nói riêng. Chim chết nhiều là do ảnh hưởng không khí lạnh đợt bão Trà My ( tôi người địa phương nên theo dõi tình hình khí hậu để vận hành những nhà yến của mình).
Điều đặc biệt ở đây là không khí lạnh vừa rồi lại thổi từ hướng Tây nam.. điều này cũng làm ae chủ quan không bịt lỗ thông gió hướng này.
Trong 2 ngày bão kết hợp không khí lạnh thì chim mẹ chỉ bay ra ngoài kiếm ăn tí buổi sáng rồi vào trú trong nhà dường như 100% (quá theo dõi camera).
Những nhà yến có lỗ thông gió quá nhiều hoặc lấy lỗ thông gió qua khe tường sẽ bị chết chim con nhiều do lạnh và đói. Không có chuyện ngộ độc hay bệnh dịch ở đây nhé bà con.
Bởi vì trường hợp chim chết chỉ xảy ra ở một số nhà cục bộ thôi.
Mùa này, tây nguyên có gió mùa đông bắc mang không khí lạnh .. bà con nên bịt 100% lỗ thông gió ở hướng đông bắc, chỉ để lại ít lỗ thông gió ở hướng tây _nam thôi. Vì lưu lượng gió mùa này rất lớn, sẽ tự trao đổi khí trong nhà yến có chừng mực , nhà yến sẽ ấm lên khi về đêm.
🙋♂️ Lê Phong
- Mùa mưa độ ẩm cao, dễ thấm nhà dẫn đến mốc gỗ chim bỏ đi, nên kiểm tra thấm dột cho nhà yến.
- Dọn phân thường xuyên đề phòng nước mưa thấm sàn gây bốc mùi khai ngột ngạt.
- Vùng nhiệt độ thấp có khả năng xuống dưới 18 độ cần lắp sưởi ấm cho chim yến giảm thiểu lượng chim chết do lạnh và đói, hỗ trợ một phần cho chim vượt qua mùa mưa.
- Bịt bớt lỗ thông gió nhà yến, tránh gió lùa vào lỗ thông gió.
- Thường xuyên theo dõi chăm sóc nhà yến, kiểm tra lại hệ thống điện, an toàn điện đảm bảo cho nhà yến hoạt động hiệu quả, an toàn.
🙋♂️ Lê Doãn Sánh
Mấy ngày nay điện thoại cứ reo liên tục . Em ơi , chú ơi , cháu ơi sao nhà chim rơi chết nhiều quá ? .
- Thứ 1: Xin thưa rằng cô chú , a/c là mùa này trên tây nguyên mùa mưa cứ để ý nhà mình chim bố mẹ đi ăn từ 5h sáng tới tối mới về mà chim sắp ra ràng chỉ cần 3 ngày chim ko có thức ăn là đã chết rồi . Hơn nữa năm nay tây nguyên cây nông nghiệp có giá bà con chăm xịt sầu rầy côn trùng nên không đủ thức ăn .
- Thứ 2: Không chịu quản lý phân tro xịt mạt côn trùng côn trùng( xịt fedona hoạc regent đổi 2) thứ liên tục 10 ngày xịt 1 lần bao hết .
- Thứ 3: Mưa gió tắt ẩm không cho chạy ẩm
⇒ Chứ nó chả có liên quan gì tới lạnh hay sốc nhiệt mà các anh kỹ thuật thuật cứ nói là do lạnh tây nguyên lạnh vào mùa noel
🙋♂️ Đoàn Thế Mười
Các chủ nhà Yến Tây nguyên nên bịt lỗ ống thông khí lại, Chỉ để lại hướng Nam 1 đến 2 lỗ thôi nhé, có thể 2 ngày nữa sẽ lạnh lại như 5-7 ngày trước. Ace chia sẻ cho moinguoi làm nhanh để không bị chim Yến con chết. Theo cách ae làm như thế nào góp ý cho mọi người biết xin cảm ơn.
🙋♂️ Quốc Cường
Mưa dài ngày với lạnh chim đói chết, tình trạng này xẩy ra chủ yếu các huyện nặp biên giới
🙋♂️ Hoàng Quân
Áp thấp kèm gió và nền nhiệt giảm diện rộng nên côn trùng trú đông không bay lên dẫn đến thiếu thức ăn cục bộ từ 3-5 ngày nên chim non không đủ ăn nên chết. Nó là một vấn đề thuộc về tự nhiên nếu muốn cải thiện trừ phi chúng ta có thể tạo ra thức ăn cho chim trong tiết đó
….
⇒⇒ Những giải pháp trên, PYMID góp ý nếu có gì sai sót thì mong anh em bỏ qua cho. Ai có ý kiến hay hơn thì liên hệ PYMID để cập nhật lại bài viết cải tiến thêm nội dung hay đến tay người đọc xem nhé